Pulpity sterownicze i ich zastosowanie w różnych dziedzinach gospodarki
Pulpity sterownicze to urządzenia wykorzystywane w wielu dziedzinach produkcji i transportu. Wykorzystywane są do montażu urządzeń sterowniczych i kontrolnych, dzięki czemu w jednym miejscu zgromadzone są wszelkie niezbędne w kierowaniu produkcją, czy na przykład jednostką pływającą przyrządy. Pulpity sterownicze mogą być miejscem umieszczenia urządzeń peryferyjnych systemów kontroli produkcji typu MES, czy urządzenia sterownicze i odbiorcze umieszczone na mostku jednostek pływających.
Pulpity sterownicze w systemach kontroli produkcji w toku
Zasadnicza konstrukcja pulpitów sterowniczych wykorzystywanych w produkcji, transporcie i innych gałęziach gospodarki jest niezmienna. Pulpity takie stanowią solidną podstawę (często będącą częścią większej zabudowy) służącą do wygodnego udostępnienia operatorowi i zgromadzenia w jednym miejscu niezbędnych urządzeń zewnętrznych systemów sterowania i kontroli.
Przykładem takiego systemu, wykorzystywanych w produkcji przemysłowej są systemy MES – czyli narzędzia pozwalające na maksymalną i szczegółową kontrolę procesów produkcyjnych w czasie ich trwania. Jest to więc coś zupełnie innego niż klasycznie rozumiana kontrola produkcji, która z reguły nie przebiega na bieżąco. Systemy takie składają się z szeregu urządzeń. Z jednej strony znajduje się cały szereg urządzeń rejestrujących, które zbierają na bieżąco informacje z każdego segmentu całego procesu produkcji. Zbierane informacje dotyczą tempa produkcji, zaangażowanych pracowników, oraz ewentualnych problemów (jakimi są na przykład przestoje) a także ich przyczyn. Wszystkie te informacje zbierane są przez system komputerowy, który je przetwarza i łączy w jedną całość. D drugim końcu całego układu są urządzenia peryferyjne służące osobom odpowiedzialnym za kontrolę nad procesem produkcji do odbierania niezbędnych informacji w sposób maksymalnie czytelny, oraz do odpowiedniego reagowania.
Tutaj właśnie pojawia się rola pulpitów sterowniczych. Urządzenia te dostosowywane bywają do potrzeb konkretnych systemów kontroli, czy budowane specjalnie dla poszczególnych klientów. Pozwalają one na umieszczenie na jednym pulpicie ekranów, urządzeń służących do komunikacji i wielu innych. Zależnie od potrzeb stosuje się tu pulpity sterownicze umieszczone na solidnych cokołach, bądź ruchomych podstawach.
Pulpity sterownicze dla jednostek pływających
Bardzo podobne w zasadzie działania do systemów kontroli produkcji są systemy sterowania różnego rodzaju jednostkami pływającymi – od tych największych, do najmniejszych. W przypadku jednostek bardzo dużych i wyspecjalizowanych (często będących jednocześnie wyspecjalizowanymi zakładami produkcyjnymi), systemy sterowania i kontroli mogą być bardzo rozbudowane i składać się z wielu mniejszych układów. Na tego typu jednostkach poszczególne zadania związane z dowodzeniem, kontrolą i sterowaniem rozdzielane bywają pomiędzy kapitana a pracującej na nich kadrze oficerskiej. Również tak samo jak we wcześniej opisanym przykładzie systemy sterowania są skomplikowanymi układami zbudowanymi z urządzeń centralnych (komputerów) i różnego rodzaju urządzeń peryferyjnych. Aby całość mogła funkcjonować faktycznie jako całość, w ramach jednego, dostępnego w wygodny sposób dla operatora systemu – niezbędne jest umieszczenie wszystkich urządzeń na jednym, odpowiednio skonstruowanym pulpicie.
Pulpity stosowane na jednostkach pływających różnią się nieco od tych, jakich używa się w zakładach produkcyjnych. Są to jednak przede wszystkim różnice dotyczące ich układ przestrzennego – ogólna zasada działania jest taka sama. Ze względu na ergonomię pracy i maksymalne wykorzystanie przestrzeni, mostki i analogiczne pomieszczenia na jednostkach pływających to zazwyczaj przestrzenie niewielkie. Wykorzystuje się tu zazwyczaj pulpity sterownicze umieszczone w większej zabudowie, co pozwala na maksymalne wykorzystanie miejsca. Z oczywistych powodów nie wykorzystuje się tutaj pulpitów umieszczonych na ruchomych podestach. Wśród jednostek pływających niektóre wyróżniają się ogromnym poziomem skomplikowania procesów kontroli i dowodzenia. Należą do nich między innymi największe jednostki rybackie, będące jednocześnie wyspecjalizowanymi przetwórniami, oceaniczne platformy wiertnicze (pływające) i tankowce służące do przewożenia paliw.
Pulpity sterownicze w innych instalacjach
Pulpity sterownicze tego rodzaju wykorzystywane są również w innych dziedzinach transportu. Używa się ich na przykład do obsługi i zarządzania urządzeniami portowymi – zarówno w dużej skali (obsługa portu jako całości), jak również w obsłudze pojedynczych urządzeń. Pulpity sterownicze używane do stworzenia centrali sterowania i kontroli używane są również w wielkich, przeładunkowych stacjach kolejowych. Ich funkcjonowanie możliwe jest wyłącznie dzięki utrzymaniu wysokiego stopnia synchronizacji działań. Używa się tu komputerowych systemów logistycznych, analogicznych do popularnych systemów zarządzania produkcją w toku i kontroli nad procesem produkcyjny. Wśród wielu innych miejsc, gdzie pulpity sterownicze i związane z nimi systemy kontroli i zarządzania odgrywają ogromną rolę wymienić warto jeszcze porty lotnicze.
Jak doskonale widać na powyższych przykładach pulpity sterownicze to rozwiązania, które pozwala na ujednolicenie i wygodne dla użytkowników zebranie w jednym miejscu urządzeń peryferyjnych systemów kontroli i zarządzania. Stosowane są we wszystkich najważniejszych dziedzinach gospodarki. Przybierają różne kształty i wykonywane są z różnych materiałów – w zależności od potrzeb w danym sektorze.
Źródła:
https://zeszyty.umg.edu.pl/ – Pozycyjne sterowanie ruchem statku z różnymi typami obserwatorów. Badania symulacyjne
http://delibra.bg.polsl.pl/ – Współczesne metody wspomagające zarządzanie produkcją